Byli mieszkańcami naszego miasta. Zobacz najastarsze nagrobki na sanockim cmentarzu (ZDJĘCIA)

SANOK / PODKARPACIE. Przed wiekiem stanowili istotną część życia społecznego Sanoka i okolic. Dziś pozostały po nich mogiły, które doświadczył upływ czasu. Stowarzyszenie Opieki nad Starymi Cmentarzami chce przywrócić ich pamięć poprzez renowację nagrobków. Zobacz najstarsze i najbardziej tajemnicze groby na sanockim cmentarzu.

Grobowiec Mateusza Beksińskiego (1887 rok)

(odrestaurowano staraniem Stowarzyszenia w 2010 roku)

Mateusz Beksiński – powstaniec listopadowy, przedsiębiorca. Współzałożyciel Zakładów Kotlarskich w Sanoku, które dały początek późniejszej fabryce wagonów i autobusów Autosan. Nagrobek pochodzi z lwowskiego warsztatu znanej rodziny rzeźbiarzy Schimserów i jest datowany na ok. 1887 rok.

Amalia Celestyna Świtalska (1882)

(odrestaurowano staraniem Stowarzyszenia w 2013 roku)

Małżonka Albina Świtalskiego. Zmarła przy porodzie, nie przeżyła też jej nowonarodzona córka – Zosieńka. Synem Świtalskiego z drugiego małżeństwa był premier rządu II Rzeczypospolitej Kazimierz Świtalski. Nagrobek datowany jest na 1882 rok, wykonany jest z wapienia i ma formę kopca usypanego z kamieni. Zwieńczony jest krzyżem z kotwicą, która symbolizuje wiarę w zmartwychwstanie.

Nagrobek Oleńki

Jest to jeden z najbardziej zagadkowych nagrobków znajdujących się w starej części sanockiego cmentarza (ulica Matejki). Na sarkofagu widnieje tylko napis Oleńka. Data powstania nagrobka nieznana.

Grobowiec Rodziny Bratrów (1902)

W grobowcu spoczywa kawaler orderu „Virtuti Militari” ppor. Adam Antoni Bratro. 11 sierpnia 1920 r. na wniosek dowódcy 3 Syberyjskiego Pułku Piechoty (dawniej 101 Pułku Piechoty) ppłka Włodzimierza Hellmana, ppor. Adam Bratro został 3 II 1922 r. pośmiertnie odznaczony Krzyżem „Virtuti Militari” V. kl. (nr 3922). Adam Bratro spoczął początkowo na cmentarzu w Pułtusku, a po trzech latach jego prochy zostały sprowadzone do Sanoka – rodzinnego miasta.

Nagrobek Mariana Truszkowskiego (1890)

(odrestaurowano staraniem Stowarzyszenia w 2011 roku)

Nagrobek Maryana Truszkowskiego pochodzi zkrakowskiej pracowni Romana Łapczyńskiego. Usytuowany jest w starej części sanockiego cmentarza. Pomnik ten wykonany jest z wapienia.

Nagrobek Józefy z Heinrichów Drozdowej (1859)

(odrestaurowano staraniem Stowarzyszenia w 2012 roku)

Józefa z Heinrichów Drozdowa była przedstawicielką ówczesnego sanockiego środowiska rzemieślniczego. Jej ojcem był bowiem cechmistrz cechu piekarskiego Józef Heinrich. Godność tę piastował w latach 1831 – 1836. Nagrobek jego córki został wykonany z piaskowca, nawiązuje do stylu neorenesansowego, epitafia rytowane są majuskułą. W niszy znajdowała się najprawdopodobniej jakaś figurka.

Nagrobek nieznany

Jest to jeden z najpiękniejszych, a zarazem najbardziej tajemniczy nagrobek znajdujących się na sanockim cmentarzu. Nie wiadomo kto w nim spoczywa, ani w jakich latach on powstał. Jednak gdyby ktoś z Państwa mógłby rozwiać nasze wątpliwości prosimy o kontakt z redakcją portalu Esanok.pl lub ze Stowarzyszeniem Opieki nad Starymi Cmentarzami.

Nagrobek Władysława Niedźwieckiego (1857)

(odrestaurowano staraniem Stowarzyszenia w 2011 roku)

Władysław w chwili śmierci miał 10 lat. Przyszedł na świat w rodzinie szlacheckiej, posiadaczy ziemskich. Jego rodzicami byli Sylwia z Giebułtowskich Niedźwiecka oraz Aleksander Niedźwiecki syn właściciela Górek. Dziadkiem Władysława Niedźwieckiego ze strony matki był Wincenty Giebułtowski – właściciel Strachociny. Nagrobek Władysława Niedźwieckiego wykonany w 1857 roku w pracowni Leopolda Schimsera we Lwowie. Jest to najstarszy i najcenniejszy zachowany pomnik na sanockim cmentarzu. Jest on wykonany z wapienia.

Nagrobek Olgi Ścibor – Rylskiej (1898)

Olga Ścibor – Rylska zmarła w wieku 25 lat. Była niespełnioną miłością burmistrza miasta Sanoka Feliksa Gieli. Przed planowanym ślubem zachorowała na zapalenie opon mózgowych i zmarła.

Nagrobek Augusta Ścibor – Rylskiego (1902)

August Ścibor Rylski pochodził z zamożnej rodziny, w której posiadaniu był budynek starej policji przy ulica Sienkiewicza. Uczestniczył w Powstaniu Styczniowym.

Grobowiec rodziny Lipińskich (1895)

W grobowcu spoczywa między innymi Walenty Lipiński – powstaniec listopadowy, przedsiębiorca. Współzałożyciel Zakładów Kotlarskich w Sanoku, które dały początek późniejszej fabryce wagonów i autobusów Autosan. Grobowiec znajduje się nieopodal nieczynnej kaplicy w części w starszej części Cmentarza Centralnego w Sanoku. Wykonał go rzeźbiarz Stanisław Piątkiewicz.

Nagrobek Cyryla de Jaksa Ładyżyński (1898)

Cyryl de Jaksa Ładyżyński – oficer wojskowy, burmistrz Sanoka. Z pochodzenia był Rusinem. Urodził się w rodzinie księdza greckokatolickiego. Był zawodowym oficerem Armii Cesarstwa Austriackiego. Uczestniczył w wojnie prusko-austriackiej w szeregach wojsk austriackich. Po przegranej bitwie pod Sadową 3 lipca 1866 roku został zdemobilizowany i osiedlił się w Sanoku. Nagrobek wykonał Julian Markowski. Posiada dwujęzyczne inskrypcje w języku polskim i ruskim.

Grobowiec ks. Bronisława Stasickiego (1908)

Prałat Bronisław Stasicki był proboszczem kościoła farnego w Sanoku. Jednym z ostatnich planów zmarłego w minionym roku ks. Adama Sudoła było odrestaurowanie nagrobka Stasickiego. Nagrobek znajduje się nieopodal kaplicy w starej części cmentarza przy ulicy Rymanowskiej.

Nagrobek Wojciecha Ślączki (1925)

Wojciech Ślączka – powstaniec, działacz niepodległościowy. Zaangażowany w działalność sanockiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Właściciel kamienicy w centrum miasta, w której obecnie mieści się budynek poczty.

Jan Porajewski (1929)

Jan Porajewski był lekarzem, działaczem społecznym, burmistrzem Sanoka. Z pochodzenia był Żydem i pierwotnie nosił inne nazwisko. Dokonał konwersji na katolicyzm i przyjął chrzest. Zmienił także imię i nazwisko na Jan Porajewski. Również był dyrektorem Szpitala Powiatowego w Sanoku.

embe